KONSEP LITERASI MAKLUMAT
Literasi Maklumat adalah suatu kemahiran yang
digunakan untuk mencari maklumat tertentu yang diperlukan dan merangkumi
kebolehan mencari dan memperolehi maklumat dalam apa jua format serta
mengggunakan maklumat tersebut secara aktif. Ia juga boleh didefinisikan
sebagai keupayaan untuk mengakses dan menilai maklumat bagi membantu membuat
pemilihan dan penyelesaian masalah secara efektif.
Kepentingan Literasi Maklumat
Dasar pembangunan negara:
1.
Membangunkan
ekonomi berasaskan pengetahuan k-ekonomi dan k-masyarakat.
2.
Memperkukuhkan
pembangunan modal insan untuk menghasilkan tenaga manusia berpengetahuan
3.
Kerajaan
menghendaki seluruh rakyatnya mempelajari, memahami dan menguasai pengetahuan
IT
4.
Matlamat
Pendidikan Negara ialah melahirkan insan yang beriman, berakhlak mulia,
berilmu, berterampilan dan sejahtera selaras dengan Falsafah
Pendidikan Kebangsaan
5.
Konsep
Pengajaran dan Pembelajaran Bestari yang berpusatkan pelajar dan dipermudahkan
dengan bantuan ICT
6.
Pembangunan
ICT dalam pendidikan
7.
Hidup dan
bersaing dalam dunia dan ekonomi global yang terlalu bergantung kepada maklumat
8.
Belajar
berdikari secara beransur-ansur untuk menghayati konsep pendidikan seumur hidup
Dari aspek Ekonomi
Menurut Barner (1996) beberapa budaya di tempat kerja
telah dikenal pasti. Berasaskan budaya-budaya ini, pekerja zaman ,maklumat ini
perlulah mereka yang mempunyai literasi maklumat bagi memenuhi keperluan :
1.
Organisasi maya
(Virtual Organization)
2.
Bertindak sebagai
Pembekal, Pengeluar dan Pengurus Maklumat
3.
Ramai
pekerja sementara, sambilan dan dari latar belakang yang
pelbagai
4.
Penggunaan komputer
dan sistem elektronik
5.
Setiap organisasi
dan individu perlu terus belajar dan mengikuti latihan(Learning
Organization)
Siapakah yang dikatakan sebagai seorang yang
“Berliterasi Maklumat”?
1.
boleh mengenalpasti
maklumat yang diperlukan
2.
boleh mengenalpasti
bila maklumat diperlukan
3.
bagaimana
dan di mana maklumat boleh dikesan
4.
menilai
secara kritikal maklumat dan sumber maklumat
5.
menggunakan
maklumat bagi tujuan tertentu dan mengikut keutamaan
6.
melaporkan
maklumat dengan berkesan sama ada secara verbal , penulisan
atau teknologi
7.
mengguna
maklumat yang diperolehi secara beretika.
5 ELEMEN LITERASI MAKLUMAT
1.0. KEMAHIRAN BERFIKIR KRITIS DAN KREATIF
1.0. KEMAHIRAN BERFIKIR KRITIS DAN KREATIF
10. KEMAHIRAN MAKLUMAT / PERPUSTAKAAN
1.1 Lokasi bahan
1.2 Sistem pengkelasan perpuluhan Dewey
1.3 Bahan-bahan bercetak (Jenis-jenis buku)
1.4 Bahan-bahan Bukan bercetak .
1.1 Lokasi bahan
1.2 Sistem pengkelasan perpuluhan Dewey
1.3 Bahan-bahan bercetak (Jenis-jenis buku)
1.4 Bahan-bahan Bukan bercetak .
2.1 Penggunaan lembaran pengurusan grafik
2.2 Membanding beza
2.3 Membuat ramalan dan sebagainya
2.2 Membanding beza
2.3 Membuat ramalan dan sebagainya
3. KEMAHIRAN BELAJAR
3.1 Membaca
3.2 Teknik mencatat Nota
3.1 Membaca
3.2 Teknik mencatat Nota
4. KEMAHIRAN KOMUNIKASI / MENYAMPAIKAN MAKLUMAT
4.1 Verbal – mendapat dan melaporkan maklumat yang diperoleh.
4.2 Menyampaikan maklumat secara bertulis melalui laporan penyelidikan dan sebagainya.
4.1 Verbal – mendapat dan melaporkan maklumat yang diperoleh.
4.2 Menyampaikan maklumat secara bertulis melalui laporan penyelidikan dan sebagainya.
4.3 Menyediakan citation / nota kaki dan rujukan.
5. KEMAHIRAN ICT
5.1 Pencarian maklumat digital, pangkalan data dan enjin carian.
5.2 Menghasilkan laman web, broser, dan risalah.
5.3 Menggunakan perisian-perisian multimedia.
5.1 Pencarian maklumat digital, pangkalan data dan enjin carian.
5.2 Menghasilkan laman web, broser, dan risalah.
5.3 Menggunakan perisian-perisian multimedia.
PERANAN LITERSI MAKLUMAT DI DALAM PENGAJARAN DAN
PEMBELAJARAN.
Penguasaan kemahiran LM boleh dijalankan melalui
pelbagai strategi pengajaran melalui:
1. Kerja kursus
2. Projek khusus mata pelajaran Tertentu
3. Aktiviti kelas
4. Aktiviti ko-kurikulum
5. Kerja kendiri
6. Program/aktiviti PSS
7. Program membaca
2. Projek khusus mata pelajaran Tertentu
3. Aktiviti kelas
4. Aktiviti ko-kurikulum
5. Kerja kendiri
6. Program/aktiviti PSS
7. Program membaca
Di Malaysia model-model yang diguna pakai
adalah :
a. The Big6 Skills – Eisenberg and Berkowitz
Definisi Tugasan
1. Kenalpasti masalah
2. Kenalpasti keperluan
maklumat
|
Strategi
Pencarian Maklumat
§ kenalpasti sumber maklumat
yang mungkin pilih maklumat mengikut keutamaan
|
Lokasi
dan Akses
§ kenalpasti lokasi
maklumat yang akan dicari (termasuk pengkalan data atas talian)
§ mencari maklumat yang
relevan
|
Mengguna
maklumat
1. kenalpasti jenis maklumat sama ada
fakta atau pendapat
2. meringkaskan maklumat yang panjang
lebar
3. mencatat sumber maklumat
yang diperolehi
4. membaca, mendengar, mencatat
maklumat yang diperolehi dengan tepat
|
Sintesis
1. mengurus dan merumus
maklumat yang diperolehi dengan jelas
2. melapor maklumat yang diperolehi
dengan jelas
3. mengambil bahagian
dalam perbincangan mengenai maklumat yang diperoleh
4. mempersembah maklumat yang
diperolehi sesuai dengan mesej, media dan penonton.
|
Penilaian
1. menilai keberkesanan hasil
pencarian maklumat
2. menilai proses
perjalanan pencarian maklumat
3. mencadangkan penambahbaikan
4. kenalpasti keperluan
mencari maklumat lanjut terhadap sebarang kekurangan
|
Petunjuk kejayaan sesuatu program literasi maklumat di
sekolah
1.
Peningkatan
Penggunaan Pusat Sumber Sekolah
2.
Peningkatan
Permintaan Terhadap Bahan Maklumat
3.
Peningkatan
Permintaan Terhadap Akses Kepada Maklumat
4.
Peningkatan
Penyebaran Maklumat
5.
Peningkatan Pencapaian Akademik
6.
Peningkatan
Pencapaian Ko-Kurikulum.
7.
Aktivti
penyelesaian masalah dan lain-lain.
Bacaan tambahan berkaitan Literasi maklumat